Μηνυτήρια αναφορά για ακραίο αντιτσιγγανισμό Εισαγγελέα και Υφυπουργού

Μηνυτήρια αναφορά για «ακραίο αντιτσιγγανισμό Εισαγγελέα και Υφυπουργού»  κατέθεσε προς τον εισαγγελέα Αρείου Πάγου κ. Βασίλη Πλειώτα, ο Εκπρόσωπος του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ), κ. Παναγιώτης Δημητράς.

Πιο αναλυτικά, όπως σημειώνεται στη μηνυτήρια αναφορά, χωρίς να έχει προηγηθεί καμιά νόμιμη διαδικασία αποβολής τους και χωρίς παροχή εναλλακτικής στέγης, όπως προβλέπει το διεθνείς δίκαιο και η ελληνική νομοθεσία, έγιναν καταναγκαστικές εξώσεις ή απόπειρες εξώσεων πάνω από 100 οικογενειών Ρομά στη Νέα Ζωή Ασπροπύργου.

Ακόμη τονίζεται η απαράδεκυη συμπεριφορά του Εισαγγελέα Πρωτοδικών αλλά και του Υφυπουργού Εσωτερικών Θεόδωρου Λιβάνιου, ο οποίος  όπως σημειώνεται διέπραξε σωρεία αδικημάτων με ρατσιστικό κίνητρο.

Αναλυτικά η μηνυτήρια αναφορά:

Κύριο Βασίλη Πλειώτα

---

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ

Θ΄ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΒΟΥΛΗ

ΙΗ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΣΥΝΟΔΟΣ Α΄

ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ Ρϟ΄

Τετάρτη 29 Ιουλίου 2020

Αθήνα, σήμερα στις 29 Ιουλίου 2020, ημέρα Τετάρτη και ώρα 09.08΄ συνήλθε στην Αίθουσα των συνεδριάσεων του Βουλευτηρίου η Βουλή σε ολομέλεια, για να συνεδριάσει υπό την προεδρία του Α΄ Αντιπροέδρου αυτής κ. ΝΙΚΗΤΑ ΚΑΚΛΑΜΑΝΗ. (…)

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Προχωρούμε στην πρώτη με αριθμό 962/27-7-2020 επίκαιρη ερώτηση δεύτερου κύκλου του Βουλευτή Ηρακλείου του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος, κ. Μανώλη Συντυχάκη προς τον Υπουργό Εσωτερικών με θέμα: «Λήψη μέτρων για τη στέγαση περίπου 400 Ρομά στον Ασπρόπυργο μετά την κατεδάφιση των καταλυμάτων τους. Λήψη εκτάκτων μέτρων για την προστασία της υγείας». Υποθέτω της δημόσιας υγείας εννοείτε.

Ορίστε, κύριε Συντυχάκη, έχετε τον λόγο.

 ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΣΥΝΤΥΧΑΚΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε Υπουργέ, στην περιοχή της Νέας Ζωής Ασπροπύργου πριν από λίγες μέρες κατεδαφίστηκαν περίπου εκατό καταλύματα Ρομά που διαμένουν στη συγκεκριμένη περιοχή. Μάλιστα, σύμφωνα με καταγγελίες των ίδιων των Ρομά, η συγκεκριμένη κατεδάφιση έλαβε χώρα χωρίς καμία προειδοποίηση και πολύ περισσότερο χωρίς καμία μέριμνα για μετεγκατάσταση και εξασφάλιση στέγης σε περίπου ογδόντα τέσσερις οικογένειες -τετρακόσιοι άνθρωποι στον αριθμό- οι οποίες αυτή τη στιγμή διαμένουν κάτω από άθλιες συνθήκες πάνω στα συντρίμμια των καταλυμάτων τους.

Η κατάσταση, όπως αντιλαμβάνεστε, γίνεται ακόμα πιο σοβαρή καθώς βρισκόμαστε εν μέσω πανδημίας. Και όσο συνεχίζεται η μη λήψη μέτρων, τίθεται σε κίνδυνο η υγεία αυτών των ανθρώπων καθώς και η υγεία συνολικά του πληθυσμού της περιοχής.

Όπως μας κατήγγειλε η Πανελλαδική Συνομοσπονδία Ελλήνων Ρομά «Ελλάν Πασσέ», σε προσπάθειά τους να έρθουν σε επαφή με τη δημοτική αρχή Ασπροπύργου για να βρεθεί λύση, αντιμετώπισαν απαράδεκτες ρατσιστικές συμπεριφορές από στελέχη της Δημοτικής Αρχής.

Επισημαίνουμε, επίσης, ότι με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στις 10-7-2020 ζήτα το ελληνικό κράτος να απαντήσει αν υπάρχει εναλλακτική λύση και αν προβλέπεται παροχή στέγασης.

Γίνεται αντιληπτό, ότι οι οποίες κατά καιρούς εξαγγελίες διαχρονικά των κυβερνήσεων «για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», «για κοινωνική ένταξη των Ρομά» και πολλά άλλα, που αποτελούν κούφια λόγια ή αποσπασματικά μέτρα, σε καμία περίπτωση δεν επιλύουν το πρόβλημα. Μάλιστα, πολλές φορές αυτός ο πληθυσμός αξιοποιείται από τις κυβερνήσεις ως εξιλαστήριο θύμα, ώστε να ξεφεύγουν των πολιτικών τους ευθυνών οι διάφορες κυβερνήσεις, περιφερειακές και Δημοτικές Αρχές.

 Σας ρωτάμε, λοιπόν, κύριε Υπουργέ, τι μέτρα προτίθεται να πάρει η Κυβέρνηση, έτσι ώστε, πρώτον, να εξασφαλιστεί άμεσα η στέγαση αυτών των ανθρώπων με κάλυψη όλων των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας και δεύτερον, να προστατευθεί η υγεία η δική τους, αλλά και του υπόλοιπου πληθυσμού της περιοχής δεδομένου ότι είμαστε σε συνθήκες πανδημίας.

Ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Ορίστε, κύριε Υφυπουργέ, έχετε τον λόγο.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΛΙΒΑΝΙΟΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών): Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Αγαπητέ κύριε Συντυχάκη, θέσατε ένα θέμα το οποίο είναι πολύ σημαντικό και το οποίο αφορά μια ομάδα συνανθρώπων μας, οι οποίοι πράγματι βρέθηκαν μπροστά στη συγκεκριμένη κατάσταση που περιγράψατε.

Στο Δήμο Ασπροπύργου οι συγκεκριμένοι άνθρωποι είχαν εγκατασταθεί σε ιδιωτικές εκτάσεις. Υπήρξε αίτημα από τους ιδιοκτήτες των συγκεκριμένων εγκαταστάσεων, επικαλούμενοι και λόγους υγείας, να προχωρήσουν σε απομάκρυνση του καταυλισμού από το Δήμο Ασπροπύργου. Πράγματι, λοιπόν, προχώρησε σε καθαρισμό του ιδιωτικού χώρου παρουσία του Εισαγγελέα Πρωτοδικών και στη συνέχεια έγινε καταγραφή των αυθαιρέτων κτισμάτων, όπως ενημερωνόμαστε. Όλο αυτό τέλος Ιουνίου, αρχές Ιουλίου, μέχρι τις 8 Ιουλίου που κοινοποιήθηκε η προσωρινή διαταγή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου το οποίο δίνει την οδηγία, την εντολή -αν θέλετε- να γίνει μία συνεννόηση, προκειμένου να βρεθεί τρόπος και τόπος μετεγκατάστασης αυτών των ανθρώπων.

Η απόφαση μετεγκατάστασης εκδίδεται από συντονιστή της αποκεντρωμένης διοίκησης. Ήδη το Υπουργείο Εργασίας και η Γενική Γραμματεία έχουν προβεί σε συνάντηση -στις 7, 8 Ιουλίου- με το Δήμο και τους εμπλεκόμενους, προκειμένου να βρεθεί ο τρόπος μετεγκατάστασης.

Θέλω να πω ότι ειδικά για το θέμα της πανδημίας, επειδή υπήρχαν προβλήματα και στη Λάρισα, υπήρχαν προβλήματα και σε άλλους οικισμούς Ρομά, η απογραφή, για ,παράδειγμα που είχε γίνει το 2018 δείχνει ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν εβδομήντα έξι άκρως υποβαθμισμένες περιοχές, οι οποίες δεν έχουν καν ηλεκτρικό, αποχέτευση, ύδρευση, όπου μένουν περίπου οκτώμισι χιλιάδες Ρομά. Στον καταυλισμό Τύπου ΙΙ, που είναι μικτός, με ελάχιστες υποδομές, είναι περίπου εξήντα χιλιάδες συμπολίτες που μένουν σε εκατόν εξήντα περίπου οικισμούς. Στους οικισμούς Τύπου ΙΙΙ, που είναι οι γειτονιές όπου μπορεί να είναι υποβαθμισμένες περιοχές, όπου μπορεί να υπάρχουν είτε οικοδομές, είτε κοντέινερ, είτε λυόμενες κατασκευές, υπάρχουν τριάντα έξι χιλιάδες περίπου άνθρωποι που μένουν. Συνολικά δηλαδή, μιλάμε για έναν αριθμό περίπου εκατό χιλιάδων ανθρώπων στο σύνολο της χώρας.

Εμείς, λοιπόν, ως Υπουργείο Εσωτερικών όταν ξέσπασε η επιδημία και στις αρχές της κρίσης, επιχορηγήσαμε, με βάση τον πληθυσμό κάθε καταυλισμού, τους  δήμους ώστε να λάβουν τα απαραίτητα πρώτα μέτρα για την προστασία της δημόσιας υγείας, τα οποία μπορούσε να ήταν παροχή ειδών πρώτης ανάγκης, τα οποία θα μπορούσε να ήταν κάποια ασφαλτόστρωση, να ρίξουν κάποια άμμο στους καταυλισμούς, ώστε να βελτιωθεί λιγάκι η ποιότητα ζωής.

Θα κλείσω λέγοντας ότι πραγματικά το Υπουργείο Εργασίας και η Γενική Γραμματεία έχουν κάνει το παν σε σχέση με την μετεγκατάσταση προκειμένου να λυθεί το συντομότερο δυνατό αυτό το θέμα.

Σας ευχαριστώ.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Κύριε Συντυχάκη, έχετε τον λόγο.

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΣΥΝΤΥΧΑΚΗΣ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.

Κύριε Υπουργέ, παρόλο που έχουν περάσει -αν θυμάμαι καλά- περίπου είκοσι μέρες από τότε που είχε συμβεί το γεγονός της κατεδάφισης, μέχρι σήμερα δεν έχει εξευρεθεί λύση. Και ξέρετε, εδώ μιλάμε για βίαιη εκδίωξη των Ρομά από τον καταυλισμό, χωρίς να έχει εξευρεθεί εναλλακτική λύση μετεγκατάστασής τους. Και αυτό είναι απόρροια της πολιτικής της περιθωριοποίησης διαχρονικά από όλες τις κυβερνήσεις. Και παρά τις υποσχέσεις των διαφόρων κυβερνήσεων για μέτρα στήριξης αυτών των ανθρώπων, στην πράξη δεν υπάρχει καμία μέριμνα την πολιτεία.

Λέτε «ιδιωτικές εκτάσεις». Ωραία, δεν έπρεπε το Υπουργείο Εργασίας μαζί με την Γενική Γραμματεία να φροντίσουν εκ των προτέρων να εξασφαλιστεί νέος χώρος μετεγκατάστασης αυτών των ανθρώπων, έτσι ώστε να διασφαλιστεί και η στέγαση τους και η υγεία τους σε συνθήκες πανδημίας; Και με παρουσία Εισαγγελέα, μόνο και μόνο στο όνομα ότι είναι ιδιωτικές εκτάσεις, γκρεμίζουν τα σπίτια αυτών των ανθρώπων και τους πετάνε στο δρόμο.

Ξέρετε, αυτοί οι άνθρωποι αναζήτησαν και βρήκαν εκεί λύση στην ανάγκη της στέγασης τους, χωρίς ποτέ να ληφθούν τα οποιαδήποτε μέτρα στήριξής τους ή να εξευρεθεί έγκαιρα βιώσιμος χώρος μετεγκατάστασης τους.

Και ποια ήταν η λύση; Η καταστολή. Γιατί περί καταστολής πρόκειται αυτή η βίαιη εκδίωξη μιας ολόκληρης κοινωνικής ομάδας.  Και ξέρετε, αυτή είναι μία πρακτική που αναζωπυρώνει, φουντώνει φαινόμενα ρατσισμού, φυλετικού μίσους κ.λπ.

Οι εκπρόσωποι της Συνομοσπονδίας τους στη συνάντηση με την αντιπροσωπεία του κόμματος μας πριν λίγες μέρες, έθεσαν τα οξυμένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Ρομά στην περιοχή και τη διαχρονική απουσία μέτρων κοινωνικής ένταξης. Μάλιστα, κατήγγειλαν -για να δείτε το μέγεθος της καταστολής από την πλευρά της Δημοτικής Αρχής και με την ανοχή της Κυβέρνησης αυτό ή την αδιαφορία- την απαράδεκτη στάση της Δημοτικής Αρχής Ασπροπύργου που σε συνάντηση μαζί τους εξέφρασε χυδαίες, ρατσιστικές απόψεις όπως, «να τους πάρετε σπίτι σας», «δεν γκρεμίσαμε σπίτια, μαζέψαμε σκουπίδια». Δηλαδή, είναι σκουπίδια αυτοί οι άνθρωποι. Τέτοιου είδους φαινόμενα εμφανίζονται εν έτει 2020.

Και ξέρετε, αυτά τα φαινόμενα δεν είναι φαινόμενα μόνο στην περιοχή του Ασπροπύργου, είναι σε πάρα πολλές περιοχές της χώρας. Ογδόντα έξι καταυλισμοί όπως είπατε, διάφοροι άλλοι οικισμοί σε γειτονιές κ.λπ.,  αντιμετωπίζουν αυτή τη ρατσιστική συμπεριφορά και την φυλετική διάκριση από κυβερνήσεις, δημοτικές αρχές ή ακόμα-ακόμα και από ακροδεξιές ομάδες που κυκλοφορούν.

Εμείς πάντως, ως Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας αυτό που ζητάμε είναι να εξασφαλιστεί άμεσα η στέγαση αυτών των ανθρώπων με όλες τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την ασφαλή διαβίωσή τους, όπως φως, νερό, αποχέτευση, άλλες υποδομές, έως ότου άμεσα εξευρεθεί οριστικά χώρος μετεγκατάστασης τους, με ευθύνη της Κυβέρνησης και σε συνεργασία με το Δήμο και την Περιφέρεια Αττικής.

Λόγω της πανδημίας και της επικινδυνότητας πρέπει να ληφθούν μέτρα πρόληψης για την αποφυγή εξάπλωσης του κορωνοϊού στους Ρομά.

Να τους επισκεφτούν κλιμάκια γιατρών και να διενεργηθούν μαζικά τεστ. Να παρασχεθούν δωρεάν μάσκες, αντισηπτικά, γάντια, χλωρίνες, σαπούνια. Να εξασφαλιστεί, επίσης, πλήρης ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και η διάθεση αναγκαίου προσωπικού για την παρακολούθηση της υγείας τους.

Επιπλέον, σας έχουμε καταθέσει μία αναφορά της Συνομοσπονδίας των Ρομά 2/4/2020 που ζητούν τη λήψη άμεσων μέτρων για την αποφυγή εξάπλωσης του κορωνοϊού στους ογδόντα έξι καταυλισμούς. Η απάντηση που έδωσε το Υπουργείο δύο μήνες μετά, 27/5/2020, όχι μόνο δείχνει την καθυστέρηση και την περιφρόνηση προς τους Ρομά, αλλά και τα όποια μέτρα αναφέρετε μέσα είναι άκρως ανεπαρκή. Δηλαδή, 2,5 εκατομμύρια ευρώ για την κάλυψη των αναγκών για την αποφυγή και διάδοση του κορωνοϊού; Είναι μόνο για γέλια αυτό το ποσό των 2,5 εκατομμυρίων ευρώ. Δεν καλύπτουν ούτε τα στοιχειώδη.

Επιπλέον σημαντικό, όμως, είναι το γεγονός ότι ενώ υπάρχει ο ν. 4383/2017, που αναφέρεται σε προσωρινή μετεγκατάσταση ειδικών κοινωνικών ομάδων, με σκοπό τη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης και μάλιστα, έχει εκδοθεί και σχετική κοινή υπουργική απόφαση από τον Φλεβάρη του 2008, μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει χρήση.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Κύριε Συντυχάκη, ολοκληρώστε.

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΣΥΝΤΥΧΑΚΗΣ: Δηλαδή, θα μπορούσε πριν γκρεμιστούν τα καταλύματα των Ρομά -και ολοκληρώνω-, να είχε γίνει εφαρμογή αυτών των συγκεκριμένων διατάξεων. Και όμως, δεν το κάνατε. Έχετε ευθύνη και οφείλετε άμεσα να προχωρήσετε στη μετεγκατάσταση αυτών των ανθρώπων για την ασφάλειά τους και τη στέγασή τους.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Νικήτας Κακλαμάνης): Ορίστε, κύριε Υφυπουργέ, έχετε τον λόγο.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΛΙΒΑΝΙΟΣ (Υφυπουργός Εσωτερικών): Θα συμφωνήσουμε ότι προφανώς οποιοδήποτε φαινόμενο ρατσισμού είναι και καταδικαστέο και δεν συμβάλλει σε καμία περίπτωση στην επίλυση του προβλήματος που αντιμετωπίζει ο συγκεκριμένος πληθυσμός.

Να συμφωνήσουμε, επίσης, ότι για πρώτη φορά στον καιρό της πανδημίας υπήρξε ειδική μέριμνα και από το Υπουργείο Εσωτερικών. Τα 2,5 εκατομμύρια μπορεί να σας φαίνονται πολλά, μπορεί να σας φαίνονται λίγα, μπορεί να σας φαίνεται πολύ μικρή βοήθεια, αλλά ήταν μια βοήθεια προς τους δήμους, ειδικά για τους Ρομά και ειδικά για την αντιμετώπιση των πρώτων εξόδων του κορωνοϊού. Νομίζω ήταν και ένα σημάδι και της ευαισθησίας που έδειξε το Υπουργείο Εσωτερικών, προκειμένου με έναν τρόπο και κριτήριο, έχοντας και ως κριτήριο τον πληθυσμό των διαβιούντων ανθρώπων, να μπορέσουμε να βοηθήσουμε αυτούς τους πληθυσμούς.

Ο Δήμος Ασπροπύργου, για παράδειγμα, που συζητάμε για αυτόν, πήρε ένα ποσό της τάξεως των 40.000 ευρώ. Θα καταθέσω για τα Πρακτικά και για ενημέρωσή σας όλη την απάντηση που έχει το ιστορικό του Δήμου Ασπροπύργου, για να δούμε τι απαντάει και σε λεπτομέρεια με όλα τα περιστατικά.

(Στο σημείο αυτό ο Υφυπουργός Εσωτερικών κ. Θεόδωρος Λιβάνιος  καταθέτει για τα Πρακτικά το προαναφερθέν έγγραφο, το οποίο βρίσκεται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)

Προφανώς και εμείς από την πλευρά μας ως Υπουργείο Εσωτερικών, αλλά και το Υπουργείο Εργασίας, θα επισπεύσουμε τη διαδικασία εξεύρεσης λύσης άμεσα, προκειμένου να βρεθεί τόπος εγκατάστασης, προσωρινής σε πρώτη φάση υποθέτω, και φαντάζομαι οριστική στο ευρύτερο μέλλον.

Να συμφωνήσουμε, επίσης -και είναι πάρα πολύ σημαντικό- ότι χρειάζεται και οι δύο πλευρές να κάνουν βήματα, και οι μεν Ρομά να θέλουν να ενσωματωθούν, να ενταχθούν και να μετεγκατασταθούν σε κατάλληλες συνθήκες, αλλά προφανώς πρέπει και η κεντρική Κυβέρνηση να βοηθήσει με κάθε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης και της νομοθετικής ρύθμισης που υπάρχει και του νομοθετικού πλαισίου, ώστε να προχωρήσει η επίλυση του συγκεκριμένου προβλήματος.

Ξέρετε, τυγχάνει και μένω στην ευρύτερη περιοχή. Ξέρω πολύ καλά το πρόβλημα. Στο δημοτικό σχολείο που πήγαινα η μισή τάξη ήταν παιδιά των Ρομά. Οπότε ξέρω τις προσπάθειες που κάνουν αρκετοί από αυτούς να εγκατασταθούν, να ενσωματωθούν και να λύσουν το πρόβλημα. Ξέρω ότι κάποιοι δεν είναι ακόμα έτοιμοι να ενσωματωθούν.

Σε κάθε περίπτωση, εμείς θα κάνουμε το παν, ειδικά για το θέμα του Ασπροπύργου, να βρεθεί μία λύση, ώστε να μην υπάρχει κανένας κίνδυνος για την υγεία και των ίδιων των συνανθρώπων μας, αλλά κυρίως να μην υπάρχει και κίνδυνος υγείας για τους περίοικους και για την ευρύτερη περιοχή.

Σας ευχαριστώ. (…)